Phụ gia, hay còn gọi là trợ chất, là những hợp chất được thêm vào công thức sơn với liều lượng nhỏ nhưng có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện các đặc tính kỹ thuật của sản phẩm. Trong ngành sơn nước, phụ gia không trực tiếp tạo thành màng sơn nhưng lại ảnh hưởng mạnh mẽ đến hiệu suất thi công, tính ổn định, độ thẩm mỹ và tuổi thọ của lớp phủ sau cùng.
Một công thức sơn hoàn hảo không chỉ phụ thuộc vào chất tạo màng, chất màu và dung môi, mà còn phụ thuộc vào hệ phụ gia được lựa chọn phù hợp. Các loại phụ gia giúp điều chỉnh độ nhớt, cải thiện khả năng phân tán, chống tạo bọt, kiểm soát pH và tăng tính ổn định trong quá trình sản xuất – lưu trữ – thi công. Nhờ đó, phụ gia góp phần nâng cao độ mịn, độ phủ, độ bám dính và khả năng kháng thời tiết của màng sơn.
Việc sử dụng phụ gia đúng cách giúp hệ sơn dễ thi công hơn, dù bằng cọ, con lăn hay súng phun. Đồng thời, phụ gia giúp ổn định hệ keo trong quá trình bảo quản, ngăn hiện tượng lắng, tách lớp hay vón cục. Quan trọng hơn, phụ gia còn bảo vệ các thành phần nhạy cảm trong sơn, tăng cường độ bền màu, khả năng chống nứt, kháng kiềm và kéo dài tuổi thọ lớp sơn khi tiếp xúc với môi trường khắc nghiệt.
Chất thấm ướt là phụ gia hoạt động bề mặt giúp giảm sức căng giữa chất lỏng và bề mặt rắn, từ đó cải thiện khả năng ướt của chất màu và chất độn trong dung dịch sơn. Khi tiếp xúc với bề mặt chất rắn (như bột màu), chất thấm ướt nhanh chóng lan tỏa, bao phủ bề mặt, giúp phân tán đều trong hệ keo.
Nhờ có chất thấm ướt, các hạt pigment và filler được phân tán đều hơn, ngăn chặn hiện tượng tụ màu hay lắng cặn. Kết quả là lớp sơn sau khi thi công có bề mặt phẳng, đồng màu, bám dính tốt và tăng tính thẩm mỹ cho sản phẩm cuối cùng.
Chất phân tán giúp duy trì sự ổn định của các hạt phân tử nhỏ như pigment và chất độn trong môi trường nước hoặc nhũ tương. Phụ gia này tạo ra lớp bảo vệ quanh các hạt, ngăn chặn sự kết tụ hoặc lắng xuống đáy thùng trong quá trình bảo quản và vận chuyển.
Sự phân tán đều của pigment là yếu tố then chốt quyết định độ phủ, độ sáng màu và tính đồng đều của lớp sơn. Nhờ có chất phân tán, màng sơn duy trì được màu sắc ổn định, không loang lổ hay đổi màu theo thời gian, đặc biệt ở các dòng sơn nội – ngoại thất chất lượng cao.
Bọt khí sinh ra trong quá trình khuấy trộn hoặc thi công có thể gây nên khuyết tật trên màng sơn như rỗ khí, mất độ mịn hoặc nổi bong bóng. Chất phá bọt (defoamer) hoạt động bằng cách làm vỡ bọt sẵn có và ngăn ngừa bọt mới hình thành.
Nhờ phá bọt hiệu quả, màng sơn khô đạt được độ phẳng và độ mịn tối đa, tăng tính thẩm mỹ và giảm tỷ lệ lỗi kỹ thuật. Đây là yếu tố quan trọng trong các ứng dụng yêu cầu cao về bề mặt như sơn gỗ, sơn công nghiệp hoặc sơn trang trí nội thất cao cấp.
Chất điều chỉnh lưu biến là loại phụ gia giúp kiểm soát độ nhớt và khả năng chảy của sơn trong các điều kiện khác nhau. Phụ gia này có thể làm tăng hoặc giảm độ nhớt tùy theo tốc độ khuấy, lực tác động hoặc nhiệt độ, giúp sơn có tính thi công phù hợp hơn.
Nhờ điều chỉnh lưu biến, sơn có thể dễ dàng bám dính trên nhiều loại bề mặt, không chảy sệ khi sơn dày và tránh hiện tượng nhỏ giọt khi thi công trần nhà. Đây là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo hiệu quả trong mọi phương pháp thi công từ cọ quét, con lăn đến phun sơn áp lực.
Hệ sơn nước thường chứa các thành phần nhạy cảm với pH như nhũ tương, chất tạo màng và chất màu. Chất ổn định pH giữ cho môi trường sơn luôn ở mức trung tính hoặc hơi kiềm, giúp hệ keo không bị phân hủy, giảm nguy cơ vi sinh phát triển.
Khi pH hệ sơn được kiểm soát ổn định, các tính chất cơ lý và hóa học của sơn được duy trì lâu dài. Nhờ đó, sản phẩm có thời hạn bảo quản cao, ít bị biến chất và luôn sẵn sàng thi công mà không cần xử lý lại, tiết kiệm chi phí và công sức cho nhà sản xuất cũng như người sử dụng.
Để đạt hiệu quả tối ưu trong việc sử dụng phụ gia, nhà sản xuất cần lựa chọn sản phẩm dựa trên tính tương thích, liều lượng, điều kiện vận hành và mục tiêu chất lượng của từng loại sơn. Dưới đây là các tiêu chí kỹ thuật quan trọng giúp đánh giá khả năng ứng dụng hiệu quả của hệ phụ gia trong sơn nước:
Hệ sơn cần được đảm bảo không xảy ra hiện tượng:
Vón cục, kết tụ hoặc tách lớp trong suốt quá trình bảo quản và lưu kho.
Skins (tạo màng da trên bề mặt) gây cản trở khi khuấy hoặc thi công.
Khi khuấy lại, sơn phải phân tán đều, khôi phục được độ đồng nhất mà không cần xử lý đặc biệt.
Phụ gia phải hỗ trợ quá trình:
Tạo màng nhanh, kể cả trong điều kiện thời tiết lạnh hoặc ẩm cao.
Phát triển màng sơn hoàn chỉnh, với độ kết dính tốt, không bị rạn nứt hay co ngót sau khi khô.
Tăng khả năng kháng nước, kháng kiềm và chống rêu mốc nếu sơn dùng ngoài trời.
Hệ phụ gia nên được lựa chọn sao cho:
Sơn sau khi pha loãng vẫn giữ được độ ổn định và thi công dễ dàng bằng cọ, con lăn hoặc súng phun.
Không nhỏ giọt, không bắn tung tóe khi lăn hoặc quét.
Đảm bảo màng sơn trải đều, không loang màu khi sơn nhiều lớp.
Phụ gia phải góp phần tạo ra lớp phủ có:
Bề mặt phẳng, mịn, không rỗ hoặc nổi bọt khí.
Màu sắc đồng đều, độ bóng hoặc độ mờ như mong muốn.
Độ phủ và che lấp cao, hạn chế thi công nhiều lớp tốn kém.
Trong bối cảnh thị trường sơn nước cạnh tranh ngày càng khốc liệt và yêu cầu kỹ thuật – môi trường ngày càng khắt khe, việc ứng dụng phụ gia hiện đại theo xu hướng mới trở thành yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.
Các nhà sản xuất đang hướng đến sử dụng phụ gia không chứa VOC độc hại, không kim loại nặng như chì, thủy ngân, crôm...
Phụ gia sinh học hoặc có gốc tái tạo từ thực vật, dễ phân hủy sinh học đang được nghiên cứu và ứng dụng.
Tuân thủ các quy định môi trường quốc tế như GHS, REACH, Green Label, góp phần vào phát triển bền vững và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Thay vì dùng nhiều loại phụ gia đơn chức năng, xu hướng là sử dụng phụ gia đa năng: vừa chống tạo bọt, vừa điều chỉnh lưu biến, vừa ổn định phân tán.
Công nghệ phụ gia thông minh giúp hệ sơn phản ứng linh hoạt với các điều kiện thi công khác nhau (nhiệt độ, độ ẩm).
Hướng đến việc giảm liều lượng phụ gia sử dụng nhưng vẫn đạt hiệu quả cao – tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu và rút ngắn thời gian sản xuất.
Phụ gia hiện đại có khả năng tương thích với nhiều hệ nhựa khác nhau: acrylic, styrene-acrylic, polyurethane, epoxy gốc nước,...
Dễ dàng điều chỉnh công thức để phù hợp với sơn ngoại thất, nội thất, sơn công nghiệp, sơn gỗ, hoặc các dòng sơn có yêu cầu đặc biệt như chống thấm, chịu kiềm, cách nhiệt.
Tăng khả năng tuỳ biến sản phẩm, giúp nhà sản xuất đáp ứng linh hoạt nhu cầu đa dạng của thị trường và nâng cao tính cạnh tranh.
Phụ gia trong sản xuất sơn nước tuy chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong công thức, nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng, hiệu suất và tính ổn định của sản phẩm cuối cùng. Việc hiểu rõ công dụng và tiêu chí lựa chọn phụ gia phù hợp không chỉ giúp tối ưu quá trình sản xuất mà còn nâng cao giá trị thương hiệu và khả năng cạnh tranh của sản phẩm sơn trên thị trường.
Trong các bài viết tiếp theo, T.T.K Chemicals sẽ giới thiệu chi tiết từng nhóm phụ gia chuyên biệt, bao gồm:
Phụ gia kháng khuẩn – chống nấm mốc
Phụ gia tăng độ bám dính cho bề mặt đặc biệt
Phụ gia chống lắng – ổn định hệ màu
Các dòng phụ gia thân thiện với môi trường
Mỗi bài viết sẽ đi sâu vào cơ chế hoạt động, cách lựa chọn, liều lượng khuyến nghị, lưu ý kỹ thuật khi sử dụng, giúp nhà sản xuất dễ dàng ứng dụng trong thực tiễn.
Hãy theo dõi website của T.T.K để cập nhật kiến thức chuyên sâu và ứng dụng hiệu quả các dòng phụ gia tiên tiến trong ngành sơn nước!
Với hơn 20 năm kinh nghiệm cung cấp hóa chất – phụ gia cho ngành công nghiệp sơn nước, T.T.K Chemicals tự hào là đối tác đáng tin cậy của nhiều doanh nghiệp sản xuất trong và ngoài nước. Chúng tôi không chỉ cung cấp sản phẩm chất lượng cao mà còn đồng hành cùng khách hàng từ khâu lựa chọn, thử nghiệm công thức đến tối ưu hóa sản xuất thực tế.
Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và cung cấp sản phẩm keo dán chất lượng, phù hợp nhất với yêu cầu của công trình bạn!
T.T.K CHEMICALS CORP – CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ T.T.K
📍 D17 Nguyễn Hồng Đào, Phường 14, Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh
📞 Điện thoại: (028) 3842 8208
📠 Fax: (028) 3842 8209
📱 Hotline: 0918 428 209
📧 Email: ttk@ttkco.com
Tags: